Cinsel yolla bulaşan HPV ismi verilen virüs, genital siğil hastalığına yol açabildiği gibi bizim için arz eden rahim ağzı kanseri ile olan ilişkisidir. Bu yazımda sizlere kansere yol açabilen bu virüsten korunma erken tanı ve tedavisini anlatacağım.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en yaygın rastlanan HPV virüsü 300’den fazla tip içermektedir. Bu tiplerin içerisinde iyi huylu hastalığa yol açan tipler ve kötü huylu olup kansere yol açabilen tipler artık tespit edilip belirlenebilmektedir. Yani hastalığın hangi tipini taşıdığınızı bir test ile tespit etmek mümkündür. Bu testin ismi HPV DNA testidir. Bu test için smear testi gibi selvikal vajınal yolla bir sürüntü almak ve genetik laboratuarına yollamak yeterli olucaktır. İyi huylu tipler siğil ( kondilom ) hastalığına yol açarken kötü huylu olanlar rahim ağzı kanserine yol açmaktadır.
HPV Hangi Yollarda Bize Geçebilir?
HPV hastalığı bana nasıl bulaşabilir sorunuza yanıt vereceğim. Enfeksiyon olan veya enfeksiyonu taşıyan partneriniz cinsel temas ile size bulaştıracaktır. Bu hastalık %95-98 cinsel yol ile geçer. Çok nadirde olsa tuvalet, havuz, hamam gibi ortak kullanım alanlarında geçiş tarif edilebilmektedir. Enfeksiyonu önlemek için prezervatif kullanımı çoğu zaman yeterli kalmamaktadır. Kişinin bağışıklık sisteminin güçlü olması ve daha önce aşılanmış olması en önemli iki faktördür.
Genital Siğil (Kondilom)
HPV virüsü ile oluşan bu hastalık kesinlikle iyi huyludur. Başka bir deyimle hpv’nin iyi huylu tiplerinin oluşturduğu enfeksiyondur. Cildinizin üzerinde et benine benzer üzeri bazen karnabahar gibi bazen de düz olan kabartılar oluşur. Kondilom dediğimiz bu kabartılarda boyutlar çok farklı olabilmektedir. Ağrı ve kaşıntı gibi şikâyetlere genellikle yol açmaz. HPV tiplerine bakıldığında tip 6 ve 11 kondilom oluşumundan sorumlu tutulmuştur. Bu tipler asla kansere yol açmamaktadır. Siğiller büyümeden çabuk tedavisi olunması sizin için konfor yaratacaktır. Büyüdüğünde uzanan tedavi süresi uzamaktadır. Deriden kabarık olan bu lezyonlar sadece genital bölgede anüs dediğimiz makat kısmında veya vajenin içerisinde de olabilir. Nadiren ağız, dil, dudak, boğazda rastlanabilir.
Genital Siğil Tedavisi
Genital siğilin tedavisi oluşan dokuların kaybolmasına kadar devam etmektedir. Oluşan bu deri kabartıların yok edilmesi virüsün yayılmasının da önüne geçecektir. Tedavi de en sık kullanılan iki yöntem yaktırma veya dondurmadır. Yakılması elektrokoterizasyon olarak bilinen tekniktir. Dondurma ise cryokoagulasyon olarak bilinen tıbbi tekniktir. İkisinde de amaç ana deriden kabarık olan kısmın yok edilmesidir ve normal görünüme kavuşmasıdır. Çok nadiren tedavide medikal olarak krem ve solüsyonlarda hazırlanarak planlama yapılabilir.
Elektrokoterizasyon yöntemi; Lokal veya genel anestezi uygulanarak elektrik akımı ile siğillerin yakılmasıdır.
Kriyoterapi yöntemi; Sıvı nitrojen kullanılarak lezyonların soğuk etkisiyle dondurulmasıdır.
Krem ve solüsyon tedavileri; Sadece lezyonlu bölgeye uygulanan bu tedaviler doktora danışılarak planlanan günlerde yapılan tedavisi biraz uzun süren bu yöntemde cevap alınamaz ise yakma veya dondurma yöntemine tekrar geçilebilir.
HPV DNA Testi
HPV enfeksiyonunu taşıyıp taşımadığınızı gösteren DNA testidir. Bu test genetik bir testtir. Testin alınma yöntemi vajınal muayene sırasında rahim ağzından alınan smear fırçası yardımıyla alınan sürüntü örneğidir. Bu örnek genetik laboratuarına gönderilir. HPV taşıyıp taşımadığınızı taşıyorsanız hangi tipleri taşıdığınız rapor edilir. Bu tiplerden en çok bilinen tipler ve 6 ve 11 iyi huylu tiplerdir. 16 ve 18 sık görülen kötü huylu tiplerdir. Rapordaki sonuçlarınıza göre tedaviniz planlanacaktır. HPV DNA testi ile birlikte Pap Smear testinizde beraber değerlendirilmesi gereklidir. Smear testinin bize vereceği bulgu kaptığınız HPV tiplerinin rahim ağzı hücrelerini etkileyip etkilemediğini gösterecektir.
HPV Aşısı
HPV enfeksiyonundan korunmak için 14 yaşından önce yapılıyor ise 6 ay ara ile 2 dok şeklinde planlanmalıdır. Eğer 14 yaşın üzerinde iseniz 0-2-6 ay olarak 3 doz şeklinde planlama yapılması gerekir. Bu aşı koldan yapılır. Aşı erkeklerde aynı dozlarda yapılmaktadır. Aşının koruyuculuğu %98 ve üzeri olarak bilinmektedir. Şuan da ülkemizde HPV aşısı olarak 4lü aşı bulunmaktadır. 9lu aşı henüz ülkemize giriş yapmamıştır.
HPV Kansere Yol Açabilir
HPV virüsünün rahim ağzı kanserlerinde %90 oranında sorumlu olduğu gösterilmiştir. Yani diğer tabirler cinsel yolla bulaşan bu virüsün bazı tipleri kansere yol açabilmektedir. En sık rahim ağzı kanseri olmak üzere nadiren vajina oral bölge ve penis de tutulum gözlenebilir.
HPV toplumda oldukça yaygın görünen bir sağlık problemidir. Bununla ilgili erken teşhis ve tedavi sağlanabilmesi kanseri önlemektedir. Özellikle aşının yaygın olarak kullanılması çok büyük bir avantaj sağlar. Bazı ülkelerde okul döneminde 9 ve 13 yaş arasında genç kızları aşılayarak toplum bağışıklığı sağlanmaktadır. Nadir ülkelerde de erkek çocukları da aşılanmaktadır. Ülkemizde de halen devlet ödemesinde olmayan bu aşı hastaların kendi bütçeleri ile ulaşabildikleri bir sağlık hizmetidir.
HPV aşısının bugüne kadar geliştirilmiş 3 tipi mevcuttur.
2li Aşı tipi; HPV tiplerinden tip 16 ve 18 için geliştirilmiş kanser aşısıdır. Bu genital siğile karşı koruma sağlamaz. Sadece kanserin en sık görülen iki tipine karşı korur.
4lü Aşı tipi; HPV tip 6.11.16 ve 18 karşı geliştirilmiş aşıdır. Bu hem genital siğil hem de kansere karşı koruma sağlayacaktır. Ülkemizde şuan da ulaşılabilen ve en çok tercih edilebilen aşı bu 4lü aşıdır. Kansere karşı koruyuculuğu %98 oranındadır.
9lu Aşı tipi; HPV tiplerinden 6, 11, 16 , 18 , 31 33, 45, 52 ve 58 gibi pek çok tipe karşı geliştirilmiş hem siğil hem de kansere karşı %100 koruyuculuk sağlayan aşıdır. Ülkemizde bu aşı henüz bulunmamaktadır.
Aşının bilinen çok ciddi bir yan etkisi yoktur. Kolda ağrı ve şişlik nadiren ateş izlenebilir.
Rahim ağzı kanserinden korunmak için aşıya ulaşıla birlik çok önemli bir sağlık hizmetidir. Hem HPV DNA testi için hem de HPV AŞISI için bize ulaşım sağlayabilirsiniz.